Η μητέρα του σκύλου είναι βραβευμένο και πολυ-μεταφρασμένο μυθιστόρημα του Παύλου Μάτεσι. Πρώτη φορά εκδόθηκε το 1990 από τις Εκδόσεις Καστανιώτη και από τότε έχει επανεκδοθεί δεκάδες φορές.
Μεταφράστηκε αρχικά στα γαλλικά το 1993 από τον Ζακ Μπουσάρ (Jacques Bouchard) και σε άλλες γλώσσες. Βραβεύτηκε με το βραβείο της κοινότητας Ελληνοφώνων της Νότιας Ιταλίας το 1998, με το μεγάλο βραβείο των κριτικών το 2000 και το βραβείο Acerbi (Premio letterario Giuseppe Acerbi) στην Ιταλία το 2002).
Το βιβλίο είναι, κατά το μεγαλύτερο μέρος του, ένας μονόλογος από την Ραραού, μια συνταξιούχο ηθοποιό. Η Ραραού (το πραγματικό της όνομα, όπως λέει η ίδια, ήταν Ρουμπίνη Μέσκαρη) μιλά κυρίως για τα παιδικά και εφηβικά της χρόνια, λίγο πριν τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο και την Κατοχή σε ένα επαρχιακό χωριό.
Μετά την απελευθέρωση ήρθε με την μητέρα της, που είχε νωρίτερα διαπομπευτεί σαν ερωμένη Ιταλού αξιωματικού, στην Αθήνα όπου και έζησαν μαζί μέσα σε δύσκολες συνθήκες….